De ‘Wet beperking van ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid vangnetters’. Dat is de naam van de nieuwe wet die per januari 2013 in werking is getreden ter modernisering van de ziektewet. De naam dekt de lading: het is de bedoeling om het ziekteverzuim en de arbeidsongeschiktheid van tijdelijke werknemers terug te dringen. Want hoewel dat bij vaste medewerkers door allerlei beleidsmaatregelen de laatste jaren is afgenomen, is het langdurig ziekteverzuim bij werknemers die geen vaste werkgever hebben, zeer hoog. De helft van de mensen die instromen in de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) bestaat uit deze ‘vangnetters’.

De nieuwe wet is bedoeld om zowel werkgevers, als uitvoerders en de Ziektewet-gerechtigden zelf te activeren iets aan de situatie te doen. Daartoe zijn een aantal nieuwe regels opgesteld. In kort bestek omvatten deze het volgende:

  • Werkgevers worden door de nieuwe wet tot maximaal twaalf jaar financieel verantwoordelijk voor werknemers die ziek uit dienst gaan na bijvoorbeeld een tijdelijk contract, of tijdens de proeftijd. Zij betalen, afhankelijk van de totale loonsom, een individuele premie die wordt vastgesteld op basis van de specifieke Ziektewet- en Wet Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten-uitkeringslast. Als de eerste ziektedag binnen het dienstverband of binnen vier weken na uitdiensttreding ligt, is de uitkeringslast toe te rekenen aan de werkgever.
  • De uiteindelijke hoogte van de publieke premie wordt volgens dezelfde methodiek vastgesteld als de huidige gedifferentieerde WGA-premie. Voor zowel de ZW- als de WGA-uitkeringslasten van flexwerkers worden voor iedere werkgever in totaal drie verschillende gedifferentieerde premies worden vastgesteld.
  • Voor kleine werkgevers blijft de premie op sectorniveau vastgesteld worden.
  • Grote of middelgrote werkgevers betalen in 2014 premie voor ZW en WGA op basis van de huidige instroom: hoe meer werknemers (vast én flex) in de ZW of de WGA, hoe hoger de lasten voor de werkgever. Zij kunnen kiezen tussen publiek of privaat verzekeren.
  • Voor de ZW-gerechtigden gelden strengere regels op het gebied van re-integratie- en sollicitatieverplichtingen.
  • Proefplaatsing wordt verruimd tot zes maanden en het UWV krijgt mogelijkheden om regelingen te treffen met werkgevers die leiden tot werkhervatting van ZW-gerechtigden.
  • Na het eerste ziektejaar heeft de werknemer alleen recht op ziekengeld als hij niet alleen solliciteert op ‘zijn arbeid’, maar op ‘algemeen geaccepteerde arbeid’.
  • De werknemer ontvangt na een periode van loongerelateerde uitkering 70% van het minimumloon. De totale duur is ten hoogste 104 weken ziekengeld.

Voor deZiektewet, de WGA voor vaste werknemers en de WGA voor flexwerkers gelden nu dus drie financieringsstelsels. Het is de bedoeling dat hiervoor in 2016 één stelsel komt.

Tip voor werkgever

Omdat werkgevers de ‘eigen schade’ moeten betalen, wordt schadebeheersing essentieel. Het is van groot belang om een zorgvuldige verzuimadministratie bij te houden, ook met betrekking tot de flexwerkers. Deze administratie is nodig voor de controle van de gedifferentieerde premies Ziektewet en WGA die vanaf 2014 door het UWV in rekening worden gebracht. Bovendien is het belangrijk om te weten welke ex-werknemers na hun uitdiensttreding ziek zijn geworden of ingestroomd zijn in de WGA en contact met hen te houden. Er moeten namelijk afspraken gemaakt worden over re-integratie. 1 juli 2013 is de eerstvolgende mogelijkheid waarop u eigenrisicodrager kunt worden. De aanvraag hiervoor moet uiterlijk 1 april bij de belastingdienst ingediend zijn. Wacht dus niet te lang en verdiep u in de mogelijkheden.

Kortom

De verantwoordelijkheden voor het activeren en aan het werk houden van werknemers worden meer en meer verschoven van overheid naar werkgever en private partijen. Dit levert nieuwe verantwoordelijkheden en uitdagingen voor de werkgever. De kosten worden wellicht hoger voor de werkgever, maar er is nu wel de mogelijkheid om deze gunstig te beïnvloeden. Verder worden flexwerkers zelf door de nieuwe wet meer gemotiveerd en geactiveerd om te re-integreren.